Skip to content

Transparantie in de toeleveringsketen: De sleutel tot ethisch en duurzaam ondernemen

Terug naar woordenlijst-pagina

Wereldwijde merken staan onder toenemende druk om aan te tonen dat hun producten op verantwoorde wijze worden geproduceerd. 73% van de consumenten geeft aan bereid te zijn meer te betalen voor duurzame goederen.Producten met ESG-gerelateerde claims presteren ook beter dan de concurrentie, met een gemiddelde cumulatieve groei van 28% gedurende vijf jaar, vergeleken met 20% voor producten zonder dergelijke claims.Duurzaamheid verkoopt, maar alleen als bedrijven de duurzaamheidsclaim kunnen onderbouwen.

Het probleem is dat de meeste organisaties nog steeds moeite hebben om het volledige beeld van de activiteiten binnen de toeleveringsketen te zien.Uit de meest recente McKinsey-enquête over wereldwijde leiders in de toeleveringsketen blijkt dat terwijl 60% van de leiders in de toeleveringsketen Tier 1-transparantie meldt, slechts 30% zichtbaarheid in Tier 2 en verder meldt, waardoor ethische en ecologische blinde vlekken ontstaan die de verantwoording ondermijnen.Zonder inzicht in stroomopwaartse activiteiten wordt het lastig om inkooppraktijken te verifiëren, arbeidsmisbruik te voorkomen of te reageren op toenemend regelgevend toezicht.

Om aan de stijgende verwachtingen te voldoen, moeten bedrijven werken aan transparantie van de toeleveringsketen en betrouwbaar inzicht krijgen in hun hele toeleveringsketen, niet alleen in de onderdelen die ze rechtstreeks beheren. Dat betekent het bouwen van systemen en processen die leveranciersgegevens toegankelijk, controleerbaar en bruikbaar maken op elk niveau.

Wat is transparantie in de toeleveringsketen?

Transparantie van de toeleveringsketen is de praktijk van het openlijk delen van informatie over hoe producten worden ingekocht, geproduceerd en behandeld op alle niveaus van de toeleveringsketen. Transparantie gaat om het bekendmaken van belangrijke informatie over leveranciers, arbeidsvoorwaarden, materialen en milieupraktijken, om ervoor te zorgen dat claims rond ethiek en duurzaamheid kunnen worden geverifieerd en niet alleen vermeld.

Echte transparantie gaat verder dan Tier 1-leveranciers en vereist inzicht in wie upstream-partners zijn, hoe ze werken en of ze voldoen aan de normen van een bedrijf voor sociale en ecologische verantwoordelijkheid. Met dit toezicht kunnen bedrijven verantwoording afleggen en effectiever reageren op de verwachtingen van investeerders en de wettelijke eisen voor ethische toeleveringsketens.

Transparantie hangt ook af van toegankelijke, controleerbare gegevens die consistent kunnen worden gecommuniceerd in de hele organisatie en aan externe doelgroepen. Transparantie is een toezegging voor de lange termijn om openlijk te werk te gaan en beweringen te onderbouwen met bewijs.

Transparantie van de toeleveringsketen versus zichtbaarheid van de toeleveringsketen

Hoewel ze vaak door elkaar worden gehaald, zijn transparantie en zichtbaarheid niet hetzelfde. Zichtbaarheid verwijst naar operationeel bewustzijn, waaronder het volgen van zendingen, het bewaken van de voorraad en het meten van leveranciersactiviteit. Transparantie gaat verder en richt zich op traceerbaarheid in toeleveringsketens in de ethische en ecologische context van haar activiteiten. Transparantie gaat over ervoor zorgen dat informatie extern wordt gedeeld om vertrouwen op te bouwen, naleving aan te tonen en verantwoorde inkoop te ondersteunen.

Waarom transparantie belangrijk is: Voordelen voor bedrijven, leveranciers en belanghebbenden

Transparantie van de toeleveringsketen speelt een cruciale rol bij het afstemmen van wereldwijde bedrijfsactiviteiten op ethische, ecologische en financiële doelen. Door de praktijken van leveranciers zichtbaar en verifieerbaar te maken, creëren bedrijven de voorwaarden voor verantwoording, niet alleen binnen de bedrijfsmuren, maar in het bredere partnernetwerk. Deze zichtbaarheid ondersteunt beter onderbouwde besluitvorming en een toeleveringsketen die is samengesteld om kritische controle te doorstaan.

Transparantie gaat over het voldoen aan verwachtingen en concurrerend blijven in een overvolle markt. Van merkreputatie tot operationele veerkracht, de voordelen van transparantie strekken zich uit over de hele waardeketen:

  • Bouwt vertrouwen op bij consumenten en partners:door transparantie aan te tonen versterkt u versterkt de geloofwaardigheid van een bedrijf en helpt u de loyaliteit van klanten en het vertrouwen van investeerders te winnen.
  • Verbetert de ESG-naleving en -rapportage:met toegang tot betrouwbare leveranciersgegevens krijgen investeerders, regelgevers en beoordelingsbureaus nauwkeurigere en volledigere ESG-openbaarmakingen.
  • Verbetert risicodetectie en crisisrespons:transparantie is fundamenteel voor effectief risicobeheer in de toeleveringsketen.Hierdoor kunnen bedrijven kwetsbaarheden op verschillende niveaus identificeren en snel reageren op verstoringen, of deze nu verband houden met arbeid, geopolitieke instabiliteit of klimaatgerelateerde gebeurtenissen.
  • Stimuleert ethische arbeid en duurzame inkoop:meer inzicht in arbeidsvoorwaarden, herkomst van materialen en praktijken van leveranciers ondersteunt de handhaving van mensenrechten en milieunormen.
  • Verbetert de operationele afstemming in wereldwijde toeleveringsketens:met toegang tot geverifieerde leveranciersgegevens kunnen bedrijven inkoopbeslissingen beter afstemmen op duurzaamheidsdoelen en consistente normen afdwingen in alle regio’s.

Transparantie helpt bedrijven om inherente complexiteit nauwkeuriger te beheren om de kloof tussen ESG-strategie en uitvoering van de toeleveringsketen te overbruggen.

Uitdagingen bij het bereiken van transparantie in de toeleveringsketen

Zelfs de meest toegewijde en goedbedoelde organisaties hebben te maken met structurele barrières om volledige transparantie in toeleveringsketens te bereiken. Hoewel de verwachtingen rond ESG-openbaarmaking, traceerbaarheid en verantwoordelijkheid van leveranciers blijven stijgen, zijn de meeste toeleveringsketens nooit ontworpen met transparantie in het achterhoofd. Complexe, meerlagige netwerken, vaak verspreid over tientallen landen en honderden leveranciers, maken het moeilijk om toegang te krijgen tot de gegevens die nodig zijn om verantwoorde inkooppraktijken aan te tonen en succesvolle ESG-inspanningen te valideren. Veelvoorkomende uitdagingen zijn:

  • Gefragmenteerde gegevenssystemen:informatie wordt vaak opgeslagen op niet-verbonden platforms van verschillende afdelingen, bedrijfseenheden of regio’s, wat het lastig maakt om leveranciersgegevens te consolideren en te verifiëren.
  • Beperkt inzicht in meer dan alleen de directe leveranciers:veel bedrijven vertrouwen op Tier 1-leveranciers om hun upstream-partners te beheren, wat resulteert in grote blinde vlekken in Tier 2 en Tier 3.
  • Gebrek aan gestandaardiseerde documentatie:inconsistente formaten, talen en rapportagepraktijken creëren hiaten in de traceerbaarheid en controleerbaarheid.
  • Tegengas of twijfel van leveranciers:kleinere leveranciers of leveranciers met een lager niveau kunnen terughoudend zijn om gevoelige gegevens te delen, vooral als ze geen capaciteit hebben, bang zijn zaken te verliezen of de transparantieverwachtingen niet volledig begrijpen.
  • Zorgen over intellectueel eigendom en concurrentierisico’s:sommige leveranciers vrezen dat bedrijfseigen processen in gevaar komen of dat ze worden blootgesteld aan commerciële risico’s wanneer ze gedetailleerde informatie delen.
  • Technologische beperkingen en barrières voor ingebruikname:zelfs als tools bestaan, kan de implementatie vastlopen wegens de kosten, gebrek aan training of weerstand tegen verandering.

Deze uitdagingen kunnen niet alleen worden opgelost met nalevingschecklists. Ze vereisen een verschuiving in de manier waarop bedrijven omgaan met leveranciers, gegevens beheren en transparantie integreren in de structuur van inkoop- en sourcingactiviteiten.

Hoe de transparantie van de toeleveringsketen te verbeteren

Bedrijven die succesvol zijn in transparantie, zijn bedrijven die langetermijnkaders creëren om zichtbaarheid op grote schaal mogelijk te maken. Dat betekent dat we een duidelijk inzicht moeten krijgen in de bestaande lacunes en vervolgens de juiste mix van beleid, partnerschappen en instrumenten moeten ontwikkelen om ze te dichten. De volgende strategieën geven weer hoe toonaangevende organisaties intentie omzetten in actie.

Ontwikkel een routekaart voor transparantie die is afgestemd op uw ESG-doelstellingen

Transparantie begint met het begrijpen van de huidige staat van een bedrijf.In kaart brengen van de toeleveringsketen is de eerste stap: het documenteren van leveranciers op alle niveaus, waar ze actief zijn en welke informatie beschikbaar is over hun praktijken.Zonder deze basislijn is het onmogelijk om actie te prioriteren of middelen effectief toe te wijzen.

Vervolgens wordt een stappenplan opgesteld, dat vorm geeft aan het toekomstige werk. Het vertaalt ESG- en nalevingsdoelen in duidelijke prioriteiten, zoals het uitbreiden van de deelname van leveranciers aan gegevensverzameling, het verbeteren van de traceerbaarheid in regio's met een hoog risico of het formaliseren van audit- en beoordelingscycli. Mijlpalen op basis van een volwassenheidsmodel zorgen ervoor dat teams gefocust blijven terwijl ze de overstap maken van minimale zichtbaarheid naar meerlagige verantwoordelijkheid.

Investeer in tools die gecentraliseerde, realtime leveranciersgegevens ondersteunen

Technologie speelt een sleutelrol bij het schaalbaar maken van transparantie. Bedrijven moeten op zoek gaan naar platforms en oplossingen die:

  • Leveranciersprofielen, openbaarmakingen en certificaten centraliseren
  • Gegevensbeheer automatiseren en ontbrekende of verouderde informatie markeren
  • Zelfbeoordelingen van leveranciers en audits door derden ondersteunen
  • Interne teams in staat stellen om toegang te krijgen tot en te reageren op basis van realtime gegevens

Cloudgebaseerde systemen maken het gemakkelijker om de verantwoordelijkheid van leveranciers te waarborgen en handmatige rapportage over wereldwijde activiteiten te verminderen.

De voortgang aan de hand van KPI's volgen en rapporteren

Het volgen van de voortgang is essentieel om transparantie op lange termijn te behouden. Zonder duidelijke prestatie-indicatoren is het moeilijk om de impact te evalueren of te bepalen waar extra aandacht nodig is. Bedrijven moeten een kernset van KPI's definiëren die zowel naleving als kwaliteitsverbetering in hun leveranciersnetwerk weerspiegelen. Deze meetgegevens kunnen het volgende omvatten:

  • Tijdige openbaarmakingen:Percentage leveranciers dat de vereiste documentatie binnen de gedefinieerde rapportageperiode indient.
  • Percentage in kaart gebrachte leveranciers:Zichtbaarheidsdekking m.b.t. verschillende niveaus, categorieën of regio's.
  • Nalevingspercentage per categorie:Aandeel leveranciers dat voldoet aan ESG- of regelgevingsnormen in specifieke aandachtsgebieden.
  • Verbeteringen in de ESG-score in de loop van de tijd:Meetbare voordelen op basis van auditresultaten, beoordelingen of ratings van derden.

Interne weerstand overwinnen met veranderingsmanagement en training

Voor veel organisaties is passiviteit de grootste barrière voor transparantie. Het veranderen van gevestigde processen vereist gecoördineerde inspanningen van afdelingen die normaal gesproken niet samenwerken. Wanneer inkoop-, juridische en duurzaamheidsteams in silo’s werken, kunnen tegenstrijdige doelen en gegevensverwachtingen de voortgang vertragen nog voordat deze begint.

Momentum opbouwen betekent transparantie behandelen als een gedeelde verantwoordelijkheid. Verandering vindt sneller plaats wanneer het management transparantie beschouwt als een strategische zet voor de lange termijn in plaats van een nalevingsoefening op korte termijn. Met zichtbare ondersteuning van het management zijn interne teams meer bereid om nieuwe workflows in te voeren en informatie te delen om een transparantere toeleveringsketen te creëren.

Werk samen met externe experts voor audits, benchmarking en strategie

Externe expertise kan bedrijven helpen sneller en met meer vertrouwen te handelen, vooral bij het navigeren door complexe toeleveringsnetwerken.Externe leveranciers bieden gestructureerde methodologieën voor leveranciersevaluatie en risicobeoordeling, waar veel interne teams niet over de middelen of capaciteit beschikken om ze zelf te ontwikkelen.

Werken met een neutrale partner ondersteunt ook de objectiviteit. Het zorgt ervoor dat gegevens worden geëvalueerd aan de hand van consistente criteria en versterkt de auditintegriteit, waardoor risico’s aan het licht worden gebracht die intern over het hoofd worden gezien. Voor bedrijven die in meerdere regio’s of bedrijfseenheden werken, kan dit externe perspectief van cruciaal belang zijn om consistentie en opschaling te stimuleren.

Wanneer deze partnerschappen zijn ingebouwd in het transparantiekader, helpen diensten van derden bij het opzetten van herhaalbare processen voor het verzamelen van gegevens, verificatie en het volgen van prestaties die kunnen worden ontwikkeld met veranderingen in het regelgevingsklimaat.

Rol van belanghebbenden bij het stimuleren van transparantie

Het is belangrijk om te onthouden dat transparantie consistente druk, afstemming en opvolging vereist tussen zowel interne als externe spelers. Uitvoerende teams moeten de toon zetten door normen te definiëren en van transparantie een strategische prioriteit te maken in plaats van een bijzaak. Inkoopteams brengen die normen vervolgens in praktijk en verankeren gegevensvereisten die variëren van het doorlichten van leveranciers tot leveranciersevaluatie. Deze gegevens moeten vervolgens worden gedeeld met andere interne teams, zoals juridische zaken en naleving, om een succesvolle, afgestemde uitvoering van ESG-inspanningen te garanderen.

Extern is de betrokkenheid van leveranciers van cruciaal belang. Transparantie werkt alleen als ze nauwkeurige, tijdige informatie verstrekken en zich inzetten om waar nodig te verbeteren. Dat vereist duidelijke verwachtingen, consistente communicatie en in sommige gevallen de juiste stimulansen.

Regelgevers en klanten spelen ook een rol bij het vormgeven van transparantie. Door middel van evoluerende openbaarmakingsregels en standaarden voor duurzaamheidsrapportage bepalen regelgevers de minimumverwachtingen waaraan bedrijven moeten voldoen. Klanten beïnvloeden transparantie op een andere manier, door bewijs te eisen, de voorkeur te geven aan verantwoordelijke merken en bedrijven aansprakelijk te stellen wanneer claims tekortschieten. Samen helpen ze de lat voor transparantie van de toeleveringsketen te leggen en in de loop van de tijd hoger te leggen.

De toekomst van transparantie in de toeleveringsketen

De volgende evolutie van transparantie wordt aangedreven door technologie die de manier verandert waarop bedrijven leveranciersgegevens verzamelen, verifiëren en ernaar handelen.Handmatige enquêtes en gefragmenteerde rapporten maken plaats voor geautomatiseerde risicokartering en tools die informatie bij de bron valideren.Naarmate de verwachtingen voor realtime, verifieerbare ESG-inzichten stijgen, blijken deze mogelijkheden essentieel.Tools die de toekomst van transparantie vormgeven, zijn onder meer:

  • Gegevensplatforms die leveranciersbeoordelingen, auditresultaten en correctieve acties samenvoegen
  • Kunstmatige intelligentie om patronen in het gedrag van leveranciers te detecteren en opkomende risico’s te signaleren
  • Blockchain- en satellietbeelden om herkomstclaims te verifiëren en materiaal te traceren
  • Uitgebreid gebruik van score- en benchmarkingsystemen van derden om ESG-prestaties consistent te evalueren in verschillende regio’s en sectoren

Deze innovaties zijn geen vervanging voor de betrokkenheid van leveranciers. Ze versterken deze met sterkere gegevens, gedeelde standaarden en schaalbare systemen die transparantie mogelijk maken om gelijke tred te houden met de complexiteit. Bedrijven die nu in deze capaciteiten investeren, zijn beter voorbereid naarmate de openbaarmakingsvereisten toenemen en belanghebbenden een hoger niveau van verantwoording eisen.

Toewerken naar transparantie met de juiste partner

Echte transparantie vereist meer dan inzicht in directe leveranciers. Transparantie hangt af van toegang tot betrouwbare gegevens, consistente betrokkenheid op elk niveau en het vermogen om snel te handelen wanneer zich risico’s voordoen.

EcoVadis helpt bedrijven bij het bouwen van die basis.Door middel van leveranciersbeoordelingen, duurzaamheidsbeoordelingenen tools op basis van gegevens ondersteunen we organisaties bij het identificeren van hiaten, het valideren van ESG-praktijken en het afstemmen van interne teams op een gedeelde kijk op prestaties.Met schaalbare oplossingen en een wereldwijd bereik stelt EcoVadis bedrijven in staat om sneller en met meer vertrouwen zich te ontwikkelen naar volledige transparantie van de toeleveringsketen.

EcoVadis World Tour 2025: 2 okt - 19 nov, live in 9 belangrijke steden. Haal uw tickets!
Nieuw: 5 belangrijke versnellers uit toonaangevende programma’s voor duurzame inkoop
Ontdek nu 
Nieuw: Een blauwdruk in vier stappen voor een robuustere toeleveringsketen
Ontdek nu 
Zojuist uitgekomen: De wereldwijde risico- en prestatie-index voor duurzaamheid in de toeleveringsketen
Ontdek nu