Duurzaamheidsfinanciering: ESG integreren voor waardecreatie op lange termijn

De financiële markten zijn in ontwikkeling, waarbij duurzaamheid nu een cruciale rol speelt in investeringen en de besluitvorming van bedrijven. ESG-factoren zijn niet langer optioneel; ze hebben een directe invloed op risicobeheer, winstgevendheid en naleving van regelgeving. Beleggers geven steeds meer de voorkeur aan bedrijven met sterke ESG-prestaties, terwijl bedrijven die zich niet aanpassen te maken krijgen met toenemende financiële en reputatierisico's.

Waarom ESG-beheer van cruciaal belang is bij financiën en beleggen

ESG-beheer is geëvolueerd van een nicheconcern naar een kernfactor in de financiële besluitvorming. Beleggers, regelgevers en financiële instellingen zien ESG nu als een manier om risico's te identificeren, rendement te behalen en waarde op lange termijn op te bouwen. Bedrijven die er niet in slagen ESG-factoren in hun strategieën te integreren, worden geconfronteerd met hogere financiële, regelgevings- en reputatierisico's.

Het idee dat ESG ten koste gaat van rendement is achterhaald. Onderzoek toont aan dat bedrijven met sterke ESG-praktijken vaak beter presteren dan hun concurrenten. Uit een meta-analyse van meer dan 1000 onderzoeken bleek dat 58% van de bedrijven met solide ESG-strategieën beter presteerde op belangrijke financiële maatstaven, zoals het rendement op eigen vermogen (ROE) en de groei van de aandelenkoers. Investeerders houden dit in de gaten: Duurzame fondsen trokken in 2021 alleen al 649 miljard dollar aan instromen aan, bijna een verdubbeling ten opzichte van het voorgaande jaar.

Enkele van de belangrijkste voordelen van ESG-integratie zijn:

• Lagere kapitaalkosten: Bedrijven met een hoge ESG-rating zorgen voor financiering tegen betere tarieven. Uit een onderzoek bleek dat bedrijven met sterke ESG-scores leenkosten hadden die bijna 1,1% lager waren dan hun tegenhangers met een lage rating.
• Operationele veerkracht: ESG-gerichte bedrijven zagen hogere rendementen tijdens marktdalingen, zoals tijdens de COVID-19-crisis.
• Efficiëntiewinst: Onderzoek van McKinsey toont aan dat ESG-integratie leidt tot 60% hogere bedrijfswinsten, voornamelijk door energiebesparingen en procesverbeteringen.

Evolutie van duurzame financiering: Van niche naar mainstream

Duurzame financiering is geëvolueerd van een niche-ethische kwestie naar een kernonderdeel van de wereldwijde financiële markten. Waar het vroeger vooral ging om het uitsluiten van schadelijke sectoren, is het nu een gestructureerde aanpak die via regelgeving, marktinnovaties en ESG-integratie invloed uitoefent op kapitaalstromen ter waarde van miljarden.

Vroege stichtingen (vóór 2000)

Op waarden gebaseerd beleggen bestaat al eeuwenlang, maar moderne duurzame financiering kwam in de jaren zeventig in een stroomversnelling met maatschappelijk verantwoorde beleggingsfondsen (SRI) en vroege milieuregelgeving. Gebeurtenissen als de oliecrisis van 1973 en de toenemende bezorgdheid over verontreiniging onderstreepten de noodzaak voor de financiële sector om rekening te houden met langetermijnrisico's.

Standaardisatie en beleidsverschuivingen (jaren 2000-2010)

ESG-beleggen evolueerde van een ethische keuze naar een financiële strategie. Het Global Reporting Initiative (GRI) en de Principles for Responsible Investment (PRI) hebben gestandaardiseerde informatieverschaffing over Corporate duurzaamheid. De financiële crisis van 2008 heeft de invoering van ESG verder versneld, waarbij tekortkomingen in het bestuur en de noodzaak van transparantie aan het licht zijn gekomen.

Regelgeving en marktgroei (2015-heden)

De Overeenkomst van Parijs (2015) koppelde financiering aan klimaatdoelstellingen, wat leidde tot regelgeving zoals het EU-actieplan voor duurzame financiering, SFDR en EU-taxonomie om greenwashing te verminderen en duurzame investeringen te definiëren.

• Groene en aan duurzaamheid gekoppelde obligaties stegen, waardoor kapitaal naar hernieuwbare energie en emissiereductie ging.
• Transitiefinanciering ontstond om koolstofintensieve sectoren te ondersteunen bij de overschakeling naar groenere activiteiten.
• AI-gestuurde ESG-beoordelingen en op blockchain gebaseerde duurzaamheidstracking verbeterden de betrouwbaarheid van gegevens.

Uitdagingen bij het implementeren van duurzaamheidsfinanciering

Ondanks de snelle groei blijven er uitdagingen en aanzienlijke barrières vertragen de acceptatie ervan. Inconsistenties in de regelgeving, lacunes in de gegevens, financiële beperkingen en marktdynamiek vormen obstakels voor beleggers, instellingen en beleidsmakers. Als deze problemen niet worden aangepakt, zal duurzame financiering moeite hebben om haar volledige potentieel te bereiken. De belangrijkste uitdagingen zijn:

• Verkeerde afstemming van de regelgeving: Verschillende regio's definiëren en reguleren duurzame financiering op tegenstrijdige manieren. De Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) van de EU stelt strikte vereisten die niet altijd in overeenstemming zijn met de kaders van Noord-Amerikaanse, Aziatische of opkomende markten. Dit gebrek aan standaardisatie zorgt voor nalevingslasten en ontmoedigt grensoverschrijdende investeringen.
• Inconsistente ESG-gegevens en -rapportage: Wereldwijd bestaan er meer dan 600 ESG-rapportagekaders, wat leidt tot onvergelijkbare informatieverschaffing en risico's op greenwashing. Veel bedrijven maken selectief gunstige ESG-gegevens bekend, terwijl ze belangrijke indicatoren als scope 3-emissies weglaten, waardoor het voor beleggers moeilijk wordt om de werkelijke duurzaamheidsprestaties te beoordelen.
• Financiële barrières in opkomende markten: Opkomende economieën hebben te maken met hogere leenkosten, waardoor groene projecten moeilijker te financieren zijn. Aan duurzaamheid gekoppelde obligaties in regio's als Afrika en Latijns-Amerika hebben een aanzienlijk hoger rendement dan vergelijkbare instrumenten in Europa, wat een weerspiegeling is van de waargenomen beleggingsrisico's. Bovendien vangt Sub-Sahara Afrika minder dan 1% van de wereldwijde opbrengsten van groene obligaties op, waardoor de kapitaalstromen naar kritieke duurzaamheidsinitiatieven worden beperkt.

Zonder deze uitdagingen aan te pakken, zal duurzaamheidsfinanciering moeilijk op te schalen blijven. Gestandaardiseerde regelgeving, verbeterde transparantie van ESG-gegevens en sterkere inspanningen op het gebied van institutionele capaciteitsopbouw zijn nodig om van duurzame financiering een effectievere aanjager van ecologische en maatschappelijke impact te maken.

Belangrijke trends die de toekomst van duurzaamheidsfinanciering vormgeven

Duurzaamheidsfinanciering wordt gevormd door verschuivingen in de regelgeving, prioriteiten van beleggers en technologische vooruitgang. Met wereldwijde ESG-activa van meer dan 2,5 miljard dollar en de uitgifte van duurzame obligaties van meer dan 9,2 miljard dollar, is duurzaamheid nu een mainstream financiële strategie. De belangrijkste trends in de ruimte zijn onder meer:

• AI-implementatie: Kunstmatige intelligentie optimaliseert het voorspellen van de CO₂-voetafdruk, het modelleren van klimaatrisico's en de analyse van ESG-gegevens, met AI-gestuurde platforms die realtime emissietracking en geautomatiseerde ESG-scores mogelijk maken. AI zelf brengt echter milieu-uitdagingen met zich mee, waarbij datacenters naar verwachting tegen 2025 4% van de wereldwijde elektriciteit zullen verbruiken.
• Integratie van klimaatrisico's: Na 380 miljard dollar aan rampgerelateerde verliezen in 2024, nemen beleggers fysieke klimaatrisicobeoordelingen op in portefeuillestrategieën. Geospatiale analyses evalueren nu de risico's van overstromingen, bosbranden en droogte en beïnvloeden de waarderingen van activa en verzekeringspremies.
• Sectorspecifieke ESG-markten: Beleggers geven prioriteit aan materiële ESG-risico's die impact hebben op de financiële prestaties. Voorbeelden zijn de risico's van waterschaarste bij de productie van halfgeleiders en arbeidsrechten in technische toeleveringsketens, die steeds vaker worden weerspiegeld in de ESG-ratings van MSCI.

De regelgeving en normen die deze trends vormgeven

De EU Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) categoriseert beleggingsfondsen op basis van ESG-afstemming, met updates voor 2025 die vereisen dat 80% van de fondsen met een ESG-label aan strengere duurzaamheidscriteria voldoet. Evenzo is de Richtlijn duurzaamheidsrapportering door bedrijven (CSRD) verplicht tot gedetailleerde ESG-informatie over klimaatrisico's, bestuur en toeleveringsketens.

Op wereldwijd niveau werkt de International Sustainability Standards Board (ISSB) aan de standaardisatie van ESG-rapportage, om inconsistenties tussen rechtsgebieden te verminderen. Ondertussen zorgen de EU-taxonomie en de Europese norm voor groene obligaties (EuGB) ervoor dat duurzame investeringen bijdragen aan klimaatmitigatie en -adaptatie.

Ondanks deze inspanningen blijft de versnippering van de regelgeving een uitdaging. Toekomstige ontwikkelingen, zoals de Omnibus Simplification Package-voorstellen van de Europese Commissie, zal zich richten op het harmoniseren van normen, het verbeteren van de gegevensintegriteit en het handhaven van strengere regels tegen greenwashing om ervoor te zorgen dat duurzame financiering een echte impact heeft.

Waarom duurzame financiering belangrijk is voor bedrijven en investeerders

Duurzaamheidsgedreven financiële strategieën bieden bedrijven tastbare voordelen, van risicobeperking tot kostenbesparingen en marktuitbreiding. Klimaatgerelateerde rampen kosten nu wereldwijd 16 miljoen dollar per uur, waardoor proactieve aanpassing essentieel is. Bedrijven die ESG-factoren integreren, verminderen de blootstelling aan boetes van regelgevende instanties, verstoringen van de toeleveringsketen en reputatieschade. Banken die klimaatrisico's in kredietportefeuilles beheren, minimaliseren bijvoorbeeld wanbetalingsrisico's, terwijl verzekeraars de premies steeds vaker aanpassen op basis van ESG-naleving.

Investeerders erkennen dat duurzame financiering zorgt voor hogere rendementen en lagere volatiliteit. In 2023 behaalden ESG-fondsen een mediaan rendement van 12,6%, vergeleken met 8,6% voor traditionele fondsen. Duurzame vastrentende instrumenten, zoals groene obligaties, presteerden ook beter dan conventionele obligaties, met een rendement van 10% tegenover 6,4%.

Naast prestaties verhoogt ESG-integratie ook de veerkracht van de portefeuille. Bedrijven die prioriteit geven aan bestuurlijke en ethische arbeidspraktijken zijn minder kwetsbaar voor systeemrisico's, zoals boetes van toezichthouders of maatschappelijke weerstand. Uit een onderzoek van Schroders uit 2023 bleek dat 64% van de institutionele beleggers prioriteit geeft aan duurzaamheid voor stabiliteit op de lange termijn.

Klaar om aan de slag te gaan? Ontdek de duurzame financieringsoplossingen van EcoVadis

Of u nu een belegger bent die op ESG-gebaseerde kansen is afgestemd of een bedrijf dat zijn duurzaamheidsprestaties wil versterken: EcoVadis biedt de inzichten en tools die u nodig hebt om te slagen.

Onze wereldwijd erkende ESG-ratings en oplossingen voor duurzaamheidsinformatie stellen bedrijven in staat om de transparantie te vergroten, risico's te beperken en financiële voordelen te ontsluiten. Sluit u aan bij toonaangevende organisaties die duurzaamheid met vertrouwen integreren in hun financiële strategieën.

Klaar om de volgende stap te zetten? Ontdek de duurzame financieringsoplossingen van EcoVadis en ontdek hoe we kunnen helpen impact en waarde op lange termijn te stimuleren. Meer informatie.

ESG-beoordeling voor particuliere vermogens

Fondsbeheerders gebruiken EcoVadis Ratings om de ESG-prestaties van hun beleggingsportefeuille te controleren en te volgen, om te voldoen aan rapportage-eisen en om de toegevoegde waarde bij afsluiten aan te tonen.

Financiën op basis van ESG

Banken en andere financiële instellingen verbeteren de ESG-prestaties terwijl ze innovatieve producten die gekoppeld zijn aan ESG ontwikkelen door EcoVadis Ratings te integreren in hun geschiktheidscriteria en ESG-prestaties te koppelen aan financieringsproducten.

ESG-beoordeling voor particuliere schuld

Door een betere leenrente te bieden aan klanten met een sterke EcoVadis Rating, volgen en verbeteren beheerders van particuliere schulden de ESG-prestaties in hun hele portefeuille van leners.

Duurzame financiën voor de toeleveringsketen

Bedrijfsinkopers en financiële instellingen die programma's voor vroegtijdige betaling van facturen aanbieden, houden nu rekening met de duurzaamheidsprestaties van leveranciers om aantrekkelijkere financieringsvoorwaarden aan te bieden en zo leveranciers aan te moedigen ESG-verbeteringen door te voeren.