Duurzaamheidscertificering: Een gids voor groene normen en accreditatie

Duurzaamheidscertificaten helpen organisaties om aan te tonen dat zij voldoen aan milieu-, maatschappelijke en ethische normen. Ze zorgen voor meer geloofwaardigheid, helpen bij het naleven van regelgeving en verminderen risico's. Met zoveel beschikbare opties is het van belang om te weten wat ze dekken en hoe ze werken. In deze gids worden de belangrijkste soorten certificaten, de voordelen ervan en hoe u aan de slag kunt gaan, uiteengezet.

Wat is een duurzaamheidscertificering?

Duurzaamheidscertificering is een formeel proces waarbij onafhankelijke derde partijen beoordelen en verifiëren of een product, dienst of entiteit voldoet aan vooraf vastgestelde milieu-, maatschappelijke of economische normen. Ze zijn ontworpen om transparantie, verantwoordelijkheid en voortdurende verbetering van duurzame praktijken te bevorderen.

De ISO 14001-norm richt zich bijvoorbeeld op milieumanagementsystemen en vereist dat organisaties hun ecologische voetafdruk identificeren, monitoren en verkleinen. Op dezelfde manier beoordeelt B Corp-certificering de volledige bedrijfsvoering van een onderneming, met inbegrip van de behandeling van werknemers, de betrokkenheid bij de gemeenschap en de impact op het milieu.

De oorsprong van duurzaamheidscertificering gaat terug tot de jaren ‘80, met vroege initiatieven zoals de Forest Stewardship Council (FSC) en Green Seal, gericht op het bestrijden van ontbossing en giftige chemicaliën. In de loop van de tijd zijn certificaten verankerd geraakt in internationaal beleid, zoals het milieubeheer- en milieuauditsysteem van de EU (EMAS) en de VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling (SDG's). Op dit moment hebben meer dan 360.000 organisaties een ISO 14001-certificering, terwijl B Corp meer dan 8.100 bedrijven in 95 landen heeft gecertificeerd.

Duurzaamheidscertificering versus rating: Wat is het verschil?

Duurzaamheidscertificaten worden doorgaans uitgegeven door derden en beoordelen de naleving van specifieke milieu- of maatschappelijke normen door een bedrijf. Deze normen kunnen verschillende aspecten bestrijken, van CO₂-emissies en afvalbeheer tot arbeidspraktijken en ethische inkoop. Het behalen van certificering gaat vaak gepaard met strenge audits en voortdurende naleving.

Duurzaamheidsbeoordelingen daarentegen geven een bredere beoordeling van de duurzaamheidsprestaties van een bedrijf. Deze beoordelingen zijn vaak gebaseerd op openbaar beschikbare gegevens en eigen methodologieën, die een vergelijkende analyse bieden van bedrijven binnen een specifieke sector. EcoVadis biedt bijvoorbeeld duurzaamheidsbeoordelingen die de ecologische, maatschappelijke en ethische prestaties van een bedrijf beoordelen, waardoor bedrijven hun voortgang kunnen benchmarken en verbeterpunten kunnen identificeren.

Voordelen van het behalen van duurzaamheidscertificering

Het behalen van een duurzaamheidscertificering biedt vele voordelen, maar de belangrijkste zijn: verantwoordelijkheid, kostenbesparingen en naleving van regelgeving.

Verbeterde verantwoording

Certificaten dienen als een signaal van authenticiteit in een tijdperk dat wordt geteisterd door greenwashing. Zo vertrouwt 82% van de consumenten gecertificeerde milieukeurmerken meer dan zelfverklaarde duurzaamheidsclaims. Gebouwen met BREEAM- of LEED-certificaten hebben huurpremies tot 20,6%, wat hun waargenomen waarde op de vastgoedmarkten weerspiegelt. Op dezelfde manier hebben bedrijven als Alpro hun B Corp-status benut om zich te onderscheiden in concurrerende sectoren en milieubewuste consumenten en investeerders aan te trekken.

Kostenbesparingen

Certificaten zijn vaak de drijvende kracht achter procesoptimalisaties die afval en energieverbruik verminderen. De Carbon Trust Standard vereist bijvoorbeeld dat bedrijven 12-maandenplannen implementeren om de CO₂-emissies te verminderen, wat leidt tot operationele besparingen op de lange termijn. Certificaten voor groene gebouwen zoals ENERGY STAR resulteren in een verlaging van de energiekosten met 10-30% door efficiënte HVAC-systemen en isolatie verplicht te stellen. Deze besparingen zijn van cruciaal belang nu de energieprijzen stijgen en koolstofbelastingen steeds gangbaarder worden.

Naleving van regelgeving

Nu overheden de duurzaamheidsregelgeving aanscherpen, bieden certificaten een routekaart voor naleving. De Richtlijn duurzaamheidsrapportering door bedrijven (CSRD) van de EU en de voorgestelde richtlijn inzake groene claims verplichten verificatie van milieuclaims door derden, waardoor certificaten als ISCC essentieel zijn voor markttoegang. De risico's van niet-naleving omvatten boetes, reputatieschade en uitsluiting uit toeleveringsketens.

Verschillende soorten duurzaamheidscertificaten

Van ethische inkoop tot koolstofreductie, duurzaamheidscertificering biedt organisaties erkende normen om verantwoorde praktijken te stimuleren. Ze zijn er in alle vormen en omvang, en besluitvormers moeten beslissen welke het beste aansluiten bij hun activiteiten en doelstellingen.

Certificaten voor ESG- en duurzaamheidsrapportage

Terwijl sommige certificaten zich richten op operaties of toeleveringsketens, valideren andere hoe bedrijven hun duurzaamheidsinspanningen rapporteren en bekendmaken. Deze kaders zorgen voor consistentie en naleving van opkomende wettelijke vereisten.

Global Reporting Initiative (GRI): GRI is een van de meest gebruikte kaders voor duurzaamheidsverslaglegging en biedt gestructureerde richtlijnen voor organisaties om hun ESG-prestaties bekend te maken.
SASB-normen (Sustainability Accounting Standards Board): SASB richt zich op sectorspecifieke ESG-informatieverschaffing en helpt beleggers bij het beoordelen van duurzaamheidsrisico's en financiële materialiteit in verschillende sectoren. Het is geïntegreerd in het kader van de International Sustainability Standards Board (ISSB), een wereldwijde benchmark voor ESG-rapportage.
CDP (project voor koolstofopenbaarmaking): Een veelgebruikt rapportagekader dat bedrijven helpt bij het bekendmaken van klimaatgerelateerde risico's en duurzaamheidsstrategieën. Beleggers en regelgevers hebben steeds vaker CDP-scores nodig om de klimaatbestendigheid in de toeleveringsketens van bedrijven te beoordelen.

Milieucertificaten

Certificaten voor ecologische duurzaamheid zijn gericht op het verkleinen van de CO₂-voetafdruk, het verbeteren van de hulpbronnenefficiëntie en het waarborgen van verantwoord milieubeheer. Deze certificaten zijn van cruciaal belang voor organisaties die willen voldoen aan milieuregelgeving, risico's willen beheersen en de geloofwaardigheid van duurzaamheid willen vergroten.

ISO 14001 (milieubeheersystemen): Deze wereldwijd erkende norm helpt organisaties bij het opstellen van kaders voor het verminderen van de impact op het milieu door middel van systematische afvalvermindering, energie-efficiëntie en naleving van regelgeving. Veel multinationals eisen dat hun leveranciers ISO 14001-gecertificeerd zijn als onderdeel van het inkoopbeleid voor duurzaamheid.
LEED (leiderschap in energie- en milieuontwerp): Een veelgebruikte certificering voor groen bouwen die energie-efficiëntie, watergebruik en binnenluchtkwaliteit in gebouwen evalueert. LEED-gecertificeerde gebouwen verbruiken tot 25% minder energie in vergelijking met niet-gecertificeerde constructies.
Carbon Trust-norm: Een certificering die de inspanningen van een organisatie om de CO₂-voetafdruk te verkleinen verifieert. Organisaties die deze norm behalen, laten meetbare verbeteringen zien op het gebied van energie-efficiëntie en vermindering van broeikasgassen, die van cruciaal belang zijn voor de naleving van de regelgeving in koolstofintensieve industrieën.

Certificaten voor ethische en maatschappelijke verantwoordelijkheid

Maatschappelijke en ethische certificaten helpen organisaties aan te tonen dat ze voldoen aan eerlijke arbeidspraktijken, mensenrechtennormen en ethische inkoopprincipes. Deze certificaten zijn vooral belangrijk voor organisaties met complexe toeleveringsketens waar risico's op arbeidsuitbuiting veel voorkomen.

SA8000 (Social Accountability International): Een wereldwijd erkende certificering die zorgt voor eerlijke lonen, veilige arbeidsvoorwaarden en het verbod op kinderarbeid. SA8000 wordt vaak gebruikt in productie-, textiel- en landbouwtoeleveringsketens.
Fair Trade-certificering: Deze certificering garandeert eerlijke lonen en ethische arbeidspraktijken voor boeren en werknemers in ontwikkelingslanden. Het wordt veel toegepast in de landbouwindustrie, met name voor producten, zoals koffie, cacao, thee en textiel.
Rainforest Alliance-certificering: Deze certificering is gericht op duurzame landbouw en ethische inkoop en garandeert dat producten zoals koffie, cacao en palmolie voldoen aan strenge milieu- en maatschappelijke criteria. Het helpt organisaties ook om ontbossingsrisico's in hun toeleveringsketens te beperken.

Hoe kiest u de juiste duurzaamheidscertificering?

Het selecteren van de juiste duurzaamheidscertificering is een strategische beslissing die afhangt van de behoeften van de sector, wettelijke vereisten en de verwachtingen van belanghebbenden. Met een toenemend aantal beschikbare certificaten moeten organisaties hun opties zorgvuldig overwegen om ervoor te zorgen dat ze aansluiten bij zowel operationele doelen als duurzaamheidstoezeggingen.

Afstemmen op sectorspecifieke en regelgevingsvereisten

De eerste stap bij het selecteren van een duurzaamheidscertificering is bepalen welke het meest relevant zijn voor uw sector. Verschillende sectoren worden geconfronteerd met unieke uitdagingen op het gebied van duurzaamheid en verwachtingen op het gebied van regelgeving.

Scope en nauwkeurigheid evalueren

Niet alle duurzaamheidscertificaten zijn gelijk gemaakt - sommige bieden uitgebreide verificatie door derden, terwijl andere vertrouwen op zelfrapportage of beperkte audits. Evalueer bij het selecteren van een certificering het volgende:

Verificatieprocessen: Vereist de certificering onafhankelijke audits, jaarlijkse beoordelingen of tracking in real time? Certificaten zoals ISO 14001 en B Corp vereisen gedetailleerde externe evaluaties, waardoor ze geloofwaardiger worden.
Reputatie: Zorg ervoor dat de certificering breed wordt geaccepteerd in uw sector of regio. Sommige certificaten, zoals LEED en GRI, worden wereldwijd erkend, terwijl andere mogelijk regiospecifiek zijn.
Diepte van de impact: Certificaten die verdergaan dan naleving om continue verbetering te stimuleren, zoals het Science-Based Targets-initiatief (SBTi) voor emissiereductie, zijn waardevoller voor duurzaamheidsdoelstellingen op de lange termijn.

Nadenken over de toekomst

Duurzaamheidscertificaten evolueren snel samen met opkomende regelgeving en markttrends. Denk bij het kiezen van een certificering aan de lange termijn:

Overweeg of de certificering zal helpen om aan toekomstige nalevingsvereisten te voldoen. Organisaties die onder de EU-ontbossingsverordening vallen, kunnen bijvoorbeeld profiteren van certificaten, zoals FSC of RSPO.
Sommige certificaten, zoals Op blockchain gebaseerde traceerbaarheidsprogramma's, worden steeds relevanter naarmate bedrijven in real time op zoek zijn naar verificatie van de toeleveringsketen. U moet daarom overwegen of deze op termijn op u van toepassing kunnen zijn.
Als uw bedrijf uitbreidt naar nieuwe markten of sectoren, kies dan een certificering die met u mee kan groeien. Wereldwijde normen, zoals ISO 14001 of GRI, bieden een bredere toepasbaarheid.

Stappen om gecertificeerd te worden in duurzaamheid

Het behalen van duurzaamheidscertificering is over het algemeen een lineair proces dat bestaat uit het voldoen aan specifieke criteria, het voorbereiden van documentatie en het slagen voor een beoordeling. Het proces varieert afhankelijk van de certificering, maar de meeste volgen een vergelijkbare structuur. Als u weet wat u kunt verwachten, kunt u plannen en vertragingen voorkomen.

Stap 1: De juiste certificering kiezen

Begin met het selecteren van een certificering die aansluit bij uw sector, organisatiedoelen en nalevingsbehoeften. Sommige certificaten richten zich op de impact op het milieu (ISO 14001, LEED), terwijl andere betrekking hebben op ethische arbeidsnormen (Fair Trade, SA8000) of koolstofreductie (SBTi, Carbon Trust Standard). Controleer of uw klanten, investeerders of toezichthouders een specifieke certificering verwachten.

Stap 2: Gap-analyse uitvoeren

Vergelijk uw huidige praktijken met de certificeringsvereisten. Dit helpt om te bepalen welke veranderingen of verbeteringen u moet aanbrengen. Sommige certificaten bieden zelfbeoordelingsinstrumenten of checklists. Als de certificering een formeel managementsysteem vereist, zoals ISO 14001, moet u mogelijk nieuw beleid of rapportagestructuren implementeren.

Stap 3: Wijzigingen doorvoeren en documentatie voorbereiden

Breng de nodige aanpassingen aan om aan de certificeringsnormen te voldoen. Dit kan het bijwerken van beleid zijn, het verbeteren van de hulpbronnenefficiëntie, het overstappen naar gecertificeerde leveranciers of het opleiden van werknemers. Sommige certificaten vereisen voortdurende monitoring, dus zet interne processen op om duurzaamheidsgegevens bij te houden.

De meeste certificaten vereisen gedetailleerde documentatie om naleving aan te tonen. Dit kunnen milieu-impactrapporten, audits van de toeleveringsketen, gegevens over energieverbruik of ethisch inkoopbeleid zijn. Het hebben van duidelijke gegevens, maakt het auditproces soepeler en vermindert het risico op vertragingen.

Stap 4: Een audit of beoordeling ondergaan

Veel certificaten vereisen een audit of verificatie door een derde partij. Een externe auditor zal uw documentatie beoordelen, de bedrijfsvoering inspecteren en werknemers interviewen. Sommige certificaten, zoals ISO 14001, omvatten audits ter plaatse, terwijl andere, zoals GRI Reporting, zich richten op gegevensverificatie. Wees voorbereid op het aanpakken van eventuele niet-nalevingsproblemen die tijdens de beoordeling zijn vastgesteld.

Stap 5: U laten certificeren en naleving behouden

Als u slaagt voor de beoordeling, ontvangt u een certificering en kunt u mogelijk een logo of label gebruiken om uw prestatie te communiceren. De meeste certificaten vereisen voortdurende naleving, met jaarlijkse rapportage of heraudits. Het niet naleven van normen kan leiden tot schorsing of intrekking.

Uitdagingen bij certificering en hoe deze te overwinnen

Gecertificeerd worden in duurzaamheid kan complex, kostbaar en tijdrovend zijn. Veel organisaties worstelen met hoge kosten, verwarrende vereisten en het handhaven van naleving na certificering. Als u deze uitdagingen van tevoren kent, kunt u beter plannen en oplossingen vinden die voor uw organisatie werken.

Complexe processen

Veel certificaten hebben gedetailleerde vereisten die tijd kosten om te begrijpen en te implementeren. Documentatie, proceswijzigingen en audits door derden kunnen zich uitstrekken over maanden of zelfs jaren.

Hoe u dit kunt overwinnen: Verdeel het proces in beheersbare stappen. Voer in een vroeg stadium een gap-analyse uit om te zien wat er moet gebeuren. Wijs een projecteigenaar of een klein team aan om toezicht te houden op het proces. Werk indien nodig samen met een consultant die gespecialiseerd is in duurzaamheidscertificaten om het proces te stroomlijnen.

Op de hoogte blijven van wijzigingen in de regelgeving

Er ontstaan voortdurend nieuwe duurzaamheidswetten en rapportagestandaarden, waardoor het een uitdaging is om certificaten relevant te houden. Optionele certificaten kunnen in de toekomst wettelijk worden verplicht, waardoor organisaties hun processen mogelijk regelmatig moeten aanpassen.

Hoe u dit kunt overwinnen: Blijf op de hoogte van wijzigingen in de regelgeving die van invloed zijn op uw sector. Kies certificaten die aansluiten bij wereldwijde normen, zoals ISO 14001 of TCFD, die algemeen worden erkend en kunnen worden aangepast aan nieuwe regelgeving. Controleer regelmatig de certificeringsvereisten om ervoor te zorgen dat u voortdurend aan de certificeringsvereisten voldoet.

Overzicht van de ESG-regelgeving van EcoVadis

Een maandelijkse update over het laatste nieuws op het gebied van duurzaamheidsverslaglegging en due diligence-regelgeving.

AANMELDEN

Naleving in de loop van de tijd handhaven

Duurzaamheidscertificering is geen eenmalig proces. De meeste vereisen jaarlijkse rapportage, hercertificering of continue verbetering. Bedrijven die zich niet aan de normen houden, lopen het risico hun certificering te verliezen.

Hoe u dit kunt overwinnen: Neem certificeringseisen op in uw reguliere bedrijfsprocessen. Automatiseer het bijhouden van gegevens waar mogelijk en plan periodieke interne audits om te controleren of er geen hiaten in de naleving zijn. Wijs een duurzaamheidsmanager of -team aan die verantwoordelijk is voor het bijhouden van documentatie en prestaties.

Toekomstige trends in duurzaamheidscertificering

Duurzaamheidscertificaten verschuiven van vrijwillige toezeggingen naar verwachtingen van de sector naarmate de regelgeving strenger wordt, ESG-doelstellingen stijgen en technologie het bijhouden van gegevens verbetert. Organisaties die deze veranderingen voor blijven, zullen beter voorbereid zijn op nalevings- en marktvereisten.

Regelgeving zoals de EU CSRD maakt verificatie door derden steeds belangrijker. Certificaten als GRI, CDP en TCFD helpen organisaties aan deze vereisten te voldoen. Door de due diligence-wetgeving voor de toeleveringsketen in Europa neemt de vraag naar certificaten, zoals SA8000, RSPO en Rainforest Alliance, toe om ethische inkoop en milieuverantwoordelijkheid te verifiëren.

Koolstofreductie is een groeiend aandachtspunt, met certificaten als SBTi, Carbon Trust Standard en PAS 2060 die aan populariteit winnen. Steeds meer organisaties maken gebruik van levenscyclus-koolstofbeoordelingen om de uitstoot op productniveau te meten. Certificaten voor de circulaire economie, zoals Cradle to Cradle en Global Recycled Standard, breiden zich ook uit naarmate bedrijven werken aan het verminderen van afval en het verbeteren van de hulpbronnenefficiëntie.

Met honderden overlappende certificaten is er een drang naar standaardisatie. Het wereldwijde ESG-rapportagekader van de ISSB kan ertoe leiden dat organisaties bredere certificaten, zoals ISO 14001, B Corp en GRI toepassen in plaats van meerdere kleinere certificeringen te beheren.

Onderneem actie: Uw reis naar duurzaamheidscertificering beginnen

Gecertificeerd worden, hoeft niet ingewikkeld te zijn. Of u nu wilt voldoen aan wettelijke vereisten, de transparantie van de toeleveringsketen wilt verbeteren of geloofwaardigheid bij klanten wilt opbouwen, het nemen van de eerste stap is waar het om gaat.

Begin met het identificeren van welke certificering aansluit bij uw bedrijf. Als duurzaamheid van de toeleveringsketen een prioriteit is, biedt EcoVadis een praktische manier om de ecologische, sociale en ethische prestaties in uw toeleveringsketen te beoordelen en te verbeteren. Onze evidence-based beoordelingen geven bedrijven een duidelijk, meetbaar pad naar naleving en verantwoorde inkoop. Meer informatie vindt u op ecovadis.com/ratings.